Monday, September 27, 2010

Arangkada of Leo Lastimosa for September 28, 2010

                Pabrika sa Talisay

 

        Pito ka babayeng kawani, duha nila menor de edad, nilayas gikan sa pabrika sa Cansojong, Talisay City.  Nipasangil nga gitanggong sila sa trabahoan, nag-antos sa gamayng suholan, way tarung pagkaon ug gipatrabaho gikan sa sayong buntag hangtod na sa tungang gabii.  Nidangop sila sa bay sa konsehal sa Pajo, Lapulapu City, nga maoy gitrabahoan sa una sa usa nila.

        Usa nila nitawag sa Arangkada sa DYAB Abante Pa, Bisaya kay giingong gipapangita sila sa tag-iya sa pabrika sa mga polis sa Talisay.  Nahibaw-an nila nga gipasanginlan silang nangawat sa kuwarta ug alahas sa tag-iya ug gipa-blotter sa kapolisan.  Maong nagpakitambag sila unsay mga buhatan sa kagamhanan nga ilang kadangpan.

-o0o-

        Nangayo mi og katin-awan gikan sa duha ka buhatan nga among nahunahunaan nga makatabang nila:

  1. Ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) nipasabot nga kalapasan sa balaod ang pagpatrabaho sa mga bata, labi na kon tinuod nga di makitawhanon ang kahimtang sa panrabaho ug nga P800 ra ang binuwan nga suholan sa mga kawani; ug
  2. Ang Department of Labor and Employment (Dole) nitataw nga di mahimong tanggungon ang mga kawani supak sa ilang kabubut-on ug nga di mahimong tablahon lang ang balaod sa minimum nga suholan ug ubang batakan nga mga benepisyo.

-o0o-

        Natultolan ni Marlon Bellita sa DYAB Radyo Patrol ang pabrika sa shellcraft nga gipanag-iya ni Merlie Canico.  Kinsa human nanagana niuyon sa pagpakighinabi namo ug nihimo sa mosunod nga mga pamahayag:

  1. Gipa-blotter niyang mga kawani sa kapolisan sa Talisay apan mahimong laing mga tawo ang nanghilabot sa iyang kuwarta ug alahas ug busa wa siyay laraw sa pagpasaka og kaso batok nila;
  2. Nakasabot siya sa paglayas sa mga kawani, nga pulos taga Bohol, kay kasagaran nila wa nay madawat tungod sa dakong utang sa ilang mga ginikanan; ug
  3. Gibayran ang mga kawani base sa gidaghanon sa kuwintas nga ilang mahuman.

-o0o-

        Gitugotan sab ni Canico si Marlon sa pakighinabi sa mga kawani.  Bisan klarong nahadlok, gitug-anan mi sa mga kawani og makapakugang nga kasayuran:  Tinuod nga di sila makagawas-gawas, mas gamay pa gani sa P800 ang ilang binuwan nga suholan ug kasagaran nila nagapos sa dagkong utang sa ilang mga ginikanan.  Mas makapapugwat nilang sumbong:  Gipahamtang sila og inadlaw nga quota nga 160 ka kuwintas; maong maabtan sila og hangtod sa tungang gabii aron makatiwas; kay kon di kahuman sa quota, markahan sila og absent ug ang kuwang ipatong sa quota pagka sunod adlaw.

        Nisaad ang DSWD ug Dole pagsusi sa pasangil sa mga kawani.  Hinaot nga ilang kahatagan katin-awan ang kontrobersiya.  Pait nang daan nga napakyas ang kagamhanan pagpugong sa panaugdaog sa mga anak sa singot.  Mas dakong eskandalo kon wa gihapoy mahimo karong nangreklamo na.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

No comments: