Friday, December 19, 2008

Arangkada of Leo Lastimosa for December 20, 2008

                        LUOK SA LANA

 

            Ang P2 nga us-os sa presyo sa lana nga gipatuman sa tulo ka higanteng mga kompaniya sa lana sa ilang mga produkto nisunod sa padayon nga pagtidlom sa presyo sa lana sa merkado sa kalibotan, sa piket nga gilusad sa militanteng transport groups sa ilang ulohang mga buhatan ug laing hugna sa pangasaba nga ilang nadawat gikan sa Department of Energy.

            Ang P2 nga laslas labihan rang gamaya kon itandi sa kadako sa hagbong sa presyo sa lana sa merkado sa kalibotan human sa kataposang hugna sa laslas sa produksiyon nga gipahibawo sa natarantar nang mga sakop sa OPEC.  Labihan na ining uwahia.  Niadto ra unta.  Ug kinahanglang pun-an pa.

-o0o-

            Sa akong pagsuwat ini, ang presyo sa lana nitidlom na ngadto sa $36 matag baril.  Nawad-an og $6 ang matag baril sa lana duha ka adlaw human sa labing dakong laslas nga nauyonan sa OPEC sukad natakda ang quota sa ilang produksiyon niadtong 1982.  Nitidlom nig $13 sukad niadtong Lunes kanus-a nasaksihan ang kataposang hunat sa presyo samtang nanganti ang OPEC sa labing dakong laslas sa ilang produksiyon.  Nitibugsok na og $111 sukad sa paglayat sa presyo ngadto sa $147 niadtong Hulyo ning tuiga.

            Sa ato pa, wa gyoy laing kapaingnan ang mga kompaniya sa lana.  Nawad-an na sila sa tanang panagang paglikay ug sa tanang lutsanan paglangay sa mas dakong us-os sa presyo sa ilang mga produkto.

-o0o-

            Salamat nga sa kataposan nakaplagan na sa transport groups ang ilang tingog.  Ang ilang pagprotesta batok sa mga kompaniya sa lana mas tukma kay sa ilang pagwelga nga makapahasol sa mga pasahero.  Nga sama nila mga biktima sab sa way kukauwaw ni pupanagana nga pagpaburot sa ginansiya sa lana.

            Angay sang apilon nila pagprotesta ang kagamhanan.  Nga klarong kakonsabo sa hakog nga mga kompaniya sa lana.  Kay ang paugat nga pagpabiling taas sa presyo sa lana nagtino man sab nga magpadayon ang piyesta sa kagamhanan pagkolekta sa makalilisan nga expanded value added tax (EVAT) gikan sa matag litro sa lana.

-o0o-

            Mas lisod na karong sabton ang padayon nga pagpangiyugpos sa Malakanyang atubangan ning hubo nga pagpahimus sa mga kompaniya sa lana.  Ang ilang pag-ulug-ulog sa katawhan ug taphaw nga pangasaba sa mga kompaniya sa lana di nang katabon sa tinuod nilang bulok.

            Ang DOE nisalikway sa kuwentada sa NEDA nga mas ubos na unta ang presyo sa lana karon.  Ang lokal nga mga opisyal sa DOE nanalipod pa man gani sa kaligdong sa mga libro sa mga kompaniya sa lana.  Mas salikwaot ang postura ni Presidente Arroyo.  Nagpatuo nga nagdugo ang iyang kasingkasing alang sa mga kabos.  Apan gipasagdan lang ang mga kompaniya sa lana nga way kukaluoyng niluok sa kinabag-an.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com