Wednesday, April 15, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for April 16, 2009

              MAS DAKONG DAOB

 

            Lisod ang paghunong sa daob.  Kay nanugon ang atong katiguwangan nga ang daob gawas nga makapatay sa mga lamok makapabuwak pa gyod sa mangga.  Maong sa tibuok natong kinabuhi nagdaob ta.  Gidaoban nato ang laya nga mga dahon ug sanga.  Gidaoban natong biya nga mga papel.  Wa tay pupanagana nga nihanggab sa aso sa atong mga daob.  Kay kon makapatay sa lamok, nganong di man sa atong mga kagaw?  Kon makaayo sa mga tanom, nganong di man sa atong lawas?

            Apan di na lang mga dahon, sanga ug papel ang atong gidaoban.  Gidaoban na sab natong mga plastik.  Bisan buslot nga ligid sa sakyanan.  Ug ubang mas makahilo natong mga biya.

-o0o-

            Bisan gipasidan-an ta nga ang daob makadaot sa atong lawas, labi na sa mga baga sa mga bata ug mga hamtong nga mas huyang ang panagang sa mga sakit, padayon ta nga niduslit.  Bisan gihudlat nga ang mga daob sa makahilo nga mga basura makahatag natog kanser ug ubang makamatay nga mga sakit, padayon ta nga nagpaaso.

            Padayon ta nga bilib sa daob bisan gipasabot sa makadaghang higayon nga di ni tinuod nga makapatay sa lamok.  Padayon ta nga nagdaob bisan gitudloan nga mahimong mas una tang maluya, masakit ug mamatay kay sa bagis nga mga peste nga mas hingpit nga kahinginlan ug kakuhaan og pinuy-anan ug itloganan pinaagi sa pagpanlimpiyo.

-o0o-

            Wa katabang pagpapas sa atong kaburong mahitungod sa daob ang kapakyas sa nagkalainlaing buhatan sa kagamhanan paghipos sa atong mga basura sa di pa sila mangalisbo.  Gipalabi nato ang kaantod sa daob kay sa kalang-og sa nalata nga basura.

            Nisamot tag kadasig pagdaob tungod sab sa kayam-angan ug panlaktod sa mga buhatan nga gitahasan pagpanalipod sa atong panlawas ug kalikopan.  Silay mas unang gipul-an sa mas kuti nga pagpanilhig sa palibot.  Silay mas naghigwaos sa pagpatag sa nagbundo nga mga basura pinaagi sa pagdam-ok nila sa dagat ug sa—nakatag-an ka, pagdaob.

-o0o-

            Ang kadaot sa daob buling ra hinuon sa kumingking kon itandi sa mas dagkong hulga sa atong panlawas ug kalikopan:  Mga sakyanan sa yuta ug dagat, mga pabrika ug mga planta sa elektrisidad nga nagpabuhot og ataon nga aso bisan hagbay rang napasar ang Clean Air Act.

            Ang atong kahigal pagpiog sa atong kahigal sa daob malabwan lang sa katapolan ug katalawan sa kagamhanan sa pagpatuman sa mga lagda.  Way dag-anan ang katawhan batok sa kagamhanan sa indigay paggusbat sa kahimsog ug kalikopan.  Igo lang natong gipasipad-an ang atong panlawas ug ang kalikopan sa umaabot nga kaliwatan.  Ang kagamhanan maoy nitino nga madayonan gyod og kamatay ang labing huyang nga mga molupyo ug mahimong sulad ang kalikopan nga magsabak sa mga anak sa atong mga anak.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com