Sunday, December 30, 2007

Arangkada of Leo Lastimosa for December 30, 2007

LEKSIYON SA 2007

 

Napamatud-an nako sa makadaghang higayon karong tuiga ang leksiyon nga gisilsil sa atong katiguwangan sud na sa kapid-an ka katuigan:  Nga kon mosuway ka paggawas sa imong kahon ug mosuhid sa palibot ginamit ang bag-ong mga mata, makakita ka matag higayon og bag-o ug mas maayong mga paagi pagtuman sa imong inadlawng mga gimbuhaton.

Pananglitan, nakaplagan nakong mogawas dayon ang akong tibuok tingog gikan nga magbaktas.  Kay kabahin na mang hukmanan sa akong mga ruta sa bag-ong tuig, mas daling abton ang ABS-CBN
Broadcast Complex sa Jagobiao gikan sa Palace of Justice sa Dakbayan sa Sugbo libot sa gikaintapang trapiko sa Banilad kay  sa tanus unta kaayo nga Mandaue highway.  Mas daling plantsahon ang akong linabhan kon iyabyab una ihayhay.  Ug mas kapugngan ang pagburot sa akong tiyan kon maglakaw og napu ka gutlo matag adlaw inay mangambisyon og tagsa ka oras sa gym nga di matuman.

-o0o-

Usa sa nausab karong tuiga mao ang akong paboritong bisyo pagpaminaw sa radyo.  Kay di man maklarong signal kon magtrabaho ko sa PC, napugos ko pagdiskubre sa mga estasyon sa radyo sa Internet.  Natultolan nakong mga tulomanon sa labing kontrobersiyal nga mga magsisibya sa Estados Unidos, sama nilang Rush Limbaugh ug Howard Stern.

Nadani sab ko sa mga estasyon nga mopalili nato sa ugma sa industriya:  Ang mga tigpaminaw maoy magpili sa mga kantang patokaron ug ang sibyaanan igo na lang mangita sa susamang mga
awit.  Akong mga kinaham ang Pandora (http://www.pandora.com), nga CD quality ang tingog, LastFM (http://www.lastfm.com), nga kinadaghanan og kanta, ug Jango (http://www.jango.com), nga morang jukebox.

-o0o-

Sa ikaduhang sunudsunod nga tuig karong tuiga, online ang tanang sinuwat nga mga balita sa DYAB Abante Bisaya.  Lahi sa karaan ENR (electronic newsroom) nga offline ug magamit lang sud sa sibyaanan, ang DYAB Wiki maablihan sa bisan asang PC.  Sa ato pa, ang newswriters makahimo pagpuno sa among major newscasts gikan sa ilang mga pinuy-anan.

Laing mga bentaha:  (1) Makapatuyang mi og puno sa archives nga di magbaguod ang among PCs; ug (2) ma-upload nang digital recording sa among interviews, mahimoag voice clips ug ma-archive.
               

-o0o-

Laing leksiyon nga akong nakat-onan karong tuiga:  Di tanang kausaban makaayo; may mga mithi nga, bisan sa kiat nga pag-usab-usab sa panahon, kinahanglang magmakanunayon.

Di ang tanang mas sayon mas maayo.  Mas sayon ang pagligoy apan mas maayo ang pagkugi.  Mas sayon ang pagpahimus apan mas maayo ang pagka-maalagaron.

Salamat sa Kongreso ug Malakanyang, akong nakat-onan nga samtang mas sayon ang pagpangawat ug pagpanikas apan mas maayo gihapon ang pagka-matinud-anon.  Ug salamat sa Kapitolyo, akong nakat-onan nga mas sayon ang pagsipsip apan sa tanang higayon mas maayo ang pagbarug alang sa katarung ug kaligdong.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for December 31, 2007

        ILA ANG 2007

 

   Ang overseas Filipino workers (OFWs), di ang mga politiko nga nangangkong maoy nakapalambo sa nasudnong ekonomiya, maoy tinuod nga mga bayani sa 2007.  Sama nga silay nagpalutaw sa nasud bisan sa way kinutobang kahiwian ug eskandalo nga gipasiugdahan sa ilang kadagkoan.

    Niburot pag-ayo ang ilang tampo alang sa nasudnong ekonomiya sa nangaging katuigan.  Gikan sa $6-9 bilyones nga ilang napada sa ilang mga pamilya dinhi matag tuig gikan sa 2002 ngadto sa 2005, nilayat ang ilang tampo ngadto sa $12.8 bilyones sa 2006.  Gibanabana ning moabot og $15 bilyones pagtapos sa 2007.  Ang Bangko Sentral ng Pilipinas masaligon nga motubo pa gyod ni ngadto sa $16.2 bilyones sa 2008.

            -o0o-

     Ang paglambo sa dollar remittances sa OFWs nanukad di lang sa pagdaghan sa mga nanimpad sa langyawng kabaybayonan kon dili tungod sab sa pagdawat nilag mas dagkong suholan.  Kay human sa unang mga hugpong sa OFWs nga gidominahan sa domestic helpers ug construction workers, nisulbong pag-ayo sa niaging tulo ka tuig ang highly-skilled nga mga propesyonal sama sa mga doktor, inhinyero, nurses, IT ug mga tagduma sa mga kompaniya.

     Ang pagbiya sa atong labing takos ug kugihan nga mga anak sa singot daan nang daotang balita alang sa atong mga industriya nga nahikawan sa labing utokan nga mga puwersa sa pamuo.  Ang mas makahasol nga kalamboan mao ang pagbiya sa bag-ong matang sa OFWs nga nagtangkil na sa ilang tibuok pamilya.  Tungod sa kabililhon sa ilang katakos, gitanyagan sila sa Estados Unidos ug ubang kanasuran sa kahigayonan nga makalalin sa tibuok nilang pamilya uban ang saad sa langyawng citizenship.  Kon di kapugngan, di lang mahikawan ang nasud kon dili hingpit na gyong talikdan sa nahimangod niyang mga anak.

            -o0o-

    Wa na ba diay sila mahigugma sa nasud?  Gipalabi na ba nila ang silaw sa dolyar kay sa pag-unong sa bandila nga napakayab tungod sa bayanihong pagpakamatay sa ilang katiguwangan?  Gisalikway na ba lang nila sa hingpit ang di na mapapas nilang mga kagikan?

    Sama nato, ang OFWs nahigugma sab sa nasud ug nagtamod sab sa talagsaong kaisog sa atong mga bayani.  Apan, lahi nato, gipili nila ang mas dakong kahigayonan alang sa mas sanag nga ugma sa ilang mga anak sa ubang kanasuran.  Lahi nato, nibiya sila.  Di hinuon lunlon kamaya ang naghari sa ilang mga kasingkasing.  Nagdugo sab ang ilang mga balatian sa pagtalikod sa yuta nga ilang natawhan ug sa kasilinganan nga ilang naandan alang sa lahi nga kaliwat.

            -o0o-

     Ang kalisod sa kahimtang sa nasud, bisan sa mga pagarpar sa kalamboan sa atong kadagkoan, maoy nakapabuwag sa OFWs sa ilang mga pamilya.

    Ang kataphaw sa liderato sa atong nasud maoy nakapaislag sa tibuok mga pamilya pagpangita og laing bandila nga kapasilongan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com