Friday, December 07, 2007

Arangkada of Leo Lastimosa for December 8, 2007

       13th Month Pay

 

       Obligado ang tanang kompaniya pagbayad sa ilang mga kawani og 13th month pay.  Lahi sa bonus nga mahimong di ihatag kon di paigo ang pundo sa kompaniya, ang pagbayad sa 13th month pay gimando sa Presidential Decree No. 851.  Ug kinahanglang mahatag nang benepisyo unya o sa di pang Disyembre 24.

Apan sama sa ubang mga balaod, ang PD 851 nagtugot sa mosunod nga mga kompaniya paglingkawas sa obligasyon:

·         Kon alkanse og 40% sa ilang naandang kita sa niaging duha na ka tuig;

·         Gobyerno ug iyang mga korporasyon, gawas lang sa pribadong subsidiaries;

·         Employers sa mga katabang sa bay ug family drivers; ug

·         Employers nga nanuhol pinaagi sa komisyon o boundaries (sama sa taxi ug PUJ).

-o0o-

        Ang pagkuwenta sa 13th month pay ipasikad sa batakang suholan, way labot ang Cola (cost of living allowance), overtime pay ug ubang mga benepisyo.  Tibuok kantidad ang madawat sa kawani kay di ni pahamtangan og income tax.  Kon wa pa kang kaabot og usa ka tuig ang kawani, ang benepisyo kuwentahon pinaagi sa pagbahin sa gidaghanon sa buwan nga iyang natrabahoan sa 12 ka buwan (x/12).

        Ang benepisyo di apilon pagkuwenta sa overtime ug ubang mga benepisyo ug sa amotan sa SSS ug retirement plans.  Aron di mabug-atan ang kompaniya, mahimong duhaon ka hugna ang pagbayad----ang unang tunga sa Hunyo atol sa enrolment sa mga bata ug ang ikaduha sa dayong Pasko.

Ang mga pakyaw, nga gisuholan pinasikad sa gidaghanon sa ilang mahuman ug di sa gitas-on sa ilang pagtrabaho, makadawat sa bog 13th month pay.

-o0o-

        Ang mga kompaniya nga mangangkong alkanse di sayon nga makalikay sa obligasyon.  Ang mga ebidensiya sa labing menos 40% nga alkanse kinahanglang iptaban sa petisyon nga isumiter ngadto sa regional director sa Department of Labor and Employment (Dole).  Kinsa gimandoan pag-transmit sa petisyon ngadto sa Labor secretary sud sa 24 oras human ni niya nadawat.

        Sa pikas bahin, ang pagbayad sa 13th month pay di paigo.  Kinahanglang pormal nga pahibaw-on sa kompaniya ang Dole nga nakatuman siya sa balaod unya o sa di pang Enero 15 sa bag-ong tuig.

-o0o-

        Maayong balita alang sa mga magtutudlo:  Gihatagan mo og espesyal nga pagtagad sa balaod:  Makadawat mo og usa ka buwan nga suholan isip 13th month pay bisan wa kaabot og 12 ka buwan ang inyong pagtudlo sa usa ka school year.

        Daotang balita sa bag-ong nakasud o namalhin nga mga kawani:  Ang bag-ong mga kompaniya, kansang operasyon wa pang kaabot og usa ka tuig, di obligado nga mobayad sa benepisyo ngadto sa ilang mga kawani.

        Sa kataposan, samtang wa imando sa balaod ang bonus, gimando ni sa kaangayan kon nilambo ang patigayon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com