Sunday, June 10, 2007

Arangkada for June 11, 2007

       DAMGO SA KAUSABAN

 

       Kon kawani ka sa kagamhanan nga nakabantay sa pangabuso, panglaktod ug pangurakot sa imong kadagkoan, unsa may angay nimong buhaton?  Mangiyugpos lang ug molingiw sama sa naandan?  O magpakabana aron pagbaraw sa kahiwian?

        Kon magpakabana ka pinaagi sa pagbutyag sa pag-usik-usik ug pagbolsa sa buhis sa katawhan, apan inay pasidunggan sa imong pagbarug alang sa katarung ug kaligdong, gihasi, gigukod ug giapiki na hinuon, unsa may imong buhaton?  Mangiyugpos pagbalik ug sa makausa pa molingiw na sab, sama sa naandan?  O mangisog ug mosukol ug mosupak sa imong kadagkoan nga, sama sa naandan, wa managana paggamit sa ilang gahom batok nimo, sama sa ilang pagpahilom ug pagpatagam sa mga nag-una nimo?

-o0o-

        Ang pakigbisog batok sa kahiwian di sayon.  Kasagaran ikabangga nimo ang labing gamhanang mga sakop sa katilingban—ma-opisyal man sa kagamhanan o ma-dagko mang haligi sa katilingban—kay sa pagbarug batok sa pangabuso ug pagpahimus matumban man gyod nimo ang ilang dagkong kalyo.  Ug di hapuhap ray imong mapaabot gikan nila.

        Ila ang tanang kapilian paglisudlisod sa imong kinabuhi—mahimo ka nilang hayluon aron nga mohilom na lang, o hudlaton gyod kon magmagahi, o kulban sa kaldero kon mosukol gyod, o taralon sa hukmanan, o hatagan og kinutoban ang imong edad.  Tungod sa imong kaggamay, wa kay ikasarang pagbatok sa ilang panimawos.  Apan ang atong sistema sa hustisya maoy gitahasan aron makaangkon ka og makiangayong kahigayonan pagpanalipod sa imong kaugalingon, ug pagpatigbabaw sa katarung batok sa kadaotan.

-o0o-

        Ang nagkalainlaing mga institusyon nga gitahasan pagpatigbabaw sa kaangayan di sab hinuon hingpit nga gawasnon sa pagtuman sa ilang mga gimbuhaton.  Gamhanang mga politiko ug dagkong mga magpapatigayon maoy nagpahimutang sa mga polis, mga piskal, mga maghuhukom ug bisan sa mga tagduma sa independenteng mga ahensiya sama sa Ombudsman, Commission on Audit ug Civil Service Commission.

        Busa kon modangop ka ning maong mga institusyon, way garantiya nga kapanalipdan ang imong mga katungod ug nga mapatigbabaw ang makiangayon nimong kawsa.  Apan di ka pa hingpit nga mapukan.  Duna pay laing alas nga imong kapasilongan.

-o0o-

        Ang katawhan.  Sila ang labing gamhanan.  Gikan nila ang tanang gahom nga gipahimuslan sa labing dagkong mga opisyal sa kagamhanan.  Sila ang kataposang magbuot unsaon pagpatigbabaw ang labing dakong kaayuhan alang sa labing daghan.

        Apan ang kinabag-an sa katawhan mga kabos ug burong.  Samang gamhanang mga politiko ug dagkong mga magpapatigayon, nga maoy responsable sa pait nilang kahimtang, di motugot nga masakmit pagbalik ang gahom nga dugay na nilang gitahan.  Ang niaging piniliay, samtang dunay pipila ka tilimad-on sa kausaban, nimatuod sa makausa pa nanghawod lang gihapon ang mga kukhan.

        Ang maayong balita nga gitudlo sa atong kasaysayan:  Ang kinabag-an sa katawhan di hangtod sa hangtod nga mapig-otan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada for June 10, 2007

SAYOP NGA KASAL

 

Tugoti nga sugdan nako ning sugilanon pinaagi sa
pagtataw nang daan nga di ko maayong kuhaon ni bisan kinsa--bisan sa
labing suod nakong mga higala ug mga kapamilya--pagluhod sa ilang mga
kasal.  Apan tuohi nga puno sa kauwaw kining akong pangumpisal.

Nahadlok kong nagbasol ang mga nasayop na pagkuha nako.  Kay kanunay
kong mauwahi sa mga kasal nga wa nako malimti.  Sa kasal sa akong
pag-umangkon, pinirmahay na lang sa marriage contract ang akong
naabtan.  Sa kasal sa lain nakong kadugo, labihang gum-osa sa akong
Barong Tagalog kay, nakatag-an mo, nataligam-an sa pagpalaba.

-o0o-

Sa labing uwahing kasal nga akong giludhan, andam na kong mobiya sa
bay alang sa simbahan 15 minutos sa di pang kasal.  Apan nakadawat kog
text gikan nilang Jenny Ricarte ug Agnes Sabaldan sa Association of
Concerned Texters (kay ang kaslunon, si Ronald Bustamante, sakop sa
ACT) nga nagsugod nang paso sa kasal.

Maayo na lang nga gidali kog hatod sa akong asawa sa simbahan sa Consolacion.  Naabtan nako ang mga lalaking nag-barong gawas sa simbahan.  Usa nila nitaod dayon nakog corsage.  Nakaginhawa kog luag nga, sa kataposan, wa na gyod ko
mauwahi.  Nakapanungog pa gud kog text nilang Jenny ug  Agnes nganong
nadugay og sugod ang kasal.

-o0o-

Human sa 30 minutos nakong hinuwat, niabot ang bride.
Nakugang ko kay di man siya si Rodina, ang pangasaw-unon ni Ronald.
Diha pa sab kong kabantay nga wa koy bisan usa nga kaila sa mga
tigpasiugda ug mga bisita sa kasal.

Nitawag kong Jenny ug Agnes apan wa nay nitubag.  Hangtod nga nakadawat kog text ni Agnes nga nangutana kon hain kong simbahana kay tua sila sa Fatima Parish sa Basak ug hapit na mahuman ang kasal uban ni Fr. Joy Danao!

Morang wa magtugkad ang akong mga tiil sa yuta nga nanamilit sa mga kaslunon sa Consolacion nga tua diay sa laing simbahan ang akong kasal.

-o0o-

Pag-abot nako sa Fatima Parish, nangaliya na sila og "Our Father."
Mas sayo kay sa pinirmahay sa marriage contract apan nagdukuduko na
ko, wa nang kaako pagtan-aw ni Fr. Joy.

Ang mga paryente sa mga kaslunon, nga napasidan-an na tingali sa akong kanunayng pagka-uwahi, mas nahibung nga duna na koy corsage.  Maayo na lang nga managsama og kolor apan ang ila gikuwintas ang ako gitusok.

-o0o-

Pagpadung na namo sa reception sa Cebu Royale Estate sa Consolacion, si Luz Bugtai, laing sakop sa ACT ang nitawag sa akong atensiyon nga posibleng
nakuwangan ang corsage sa kasal nga nasaypan nakog adto.

Sama sa naandan, mas makahuloganon ang sulti sa akong asawa: Tungod sa akong pakauwaw, mahimong motagam na gyong among mga higala ug kaparyentihan
pagdapit nako sa ilang mga kasal.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com