Dunay 216,988 ka jeepneys nga namasahero sa kadalanan sa Sugbo ug ubang bahin sa Pilipinas. Mao ni ihap sa Department of Transportation and Communications (DOTC) ug Japan International Cooperation Agency (Jica) niadtong 2007. Labing seguro niburot na ni sa niaging upat ka tuig. Apan wa koy mas bag-ong ihap nga nakuha.
Busa mao lang una ni ang atong gamiton pagtino pilay madawat sa matag PUJ operator gikan sa P450 milyones nga gigahin sa Malakanyang nga subsidy. Ang Public Transport Assistance Program (PTAP), o Pantawid Pasada, mahimong ihatag sa tricycles kon moangkon og counterpart ang local government units. Gipapas na sa listahan sa makadawat ang mga mangingisda ug mga mag-uuma.
-o0o-
Kon ihurot og hatag ngadto sa PUJs, makadawat ang matag unit og P2,073.85 sa usa ka buwan, o P69.13 matag adlaw. Mas gamay hinuon ang nahaunang sugyot sa Department of Energy (DOE) nga maoy nisugyot sa subsidy, tag-P500 ra sa matag PUJ, o P16.67 matag adlaw. O, segun sa kuwentada sa DOE, P3 matag litro sa krudo nga ilang makonsumo.Sa akong pagsuwat ini, bisan napirmahan nang Presidente Noynoy Aquino ang Executive Order No. 32, wa pay natakdang kantidad. Umulon pang implementing rules and regulations (IRR) sa DOE, Department of Budget and Management (DBM), Department of Interior and Local Governments (DILG), Department of Finance (DOF) ug DOTC.
-o0o-
Komplikado hinuon ang sistema sa pagpatuman sa subsidy. Maong nipasidaan ang DOE nga mahimong unya pa ni sa sunod buwan mapahimuslan. Nagkinahanglan sila og upat ka semana una maprinta sa mapilian nga mga bangko ang "smart cards" nga maoy basehan sa diskuwento nga P3 matag litro. Ambot asa ituslok ang smart cards, sa gasoline stations ba sa ATM o sa bag-ong lungag nga ilang mahunahunaan, aron pagtino nga di magamit sa laing butang.Laing posibleng suliran: PUJ operators ang hatagan sa subsidy; unsa may garantiya nga ila ning itunol sa PUJ drivers nga maoy magpatubil og krudo matag adlaw?
-o0o-
Matod sa Malakanyang di iapil sa subsidy ang buses. Kay bag-o lang napatuman ang uminto sa ilang plitehan. Apan wa ba diay sila mahunghongi sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) nga napasaka na sab ang minimum nga plitehan sa PUJs? P1 ang uminto. Dinhi sa Sugbo, inay P6.50 (nga P7 ang aktuwal nga gikolekta sa PUJ drivers) nahimo na karong P7.50 (nga, nakatag-an ka, P8 na sab ang aktuwal nga gikolekta).Ug mao ni akong nakita nga labing dakong buslot ning subsidy nga giaprobahan sa Malakanyang. Mora lang sila og nag-drowing sa papel, kinuha ang mga numero sa tumoy sa ilang buhok. Way bisan usang nagtagad pagsusi sa tinuod nga kahimtang sa kadalanan. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com
